Yatırım Teşviki, Teşvik Sistemi Hangi Avantajlar Sağlar?
Yatırımlar, Yeni yatırım teşvik programı kapsamında tasarlanan dört farklı teşvik uygulaması, dokuz farklı teşvik aracı ile değişen şekillerde desteklenmektedir. Teşvik araçlarının yatırımcıya sağladığı katkılar, yatırımın niteliğine ve tabi olacağı uygulamalara göre değişkenlik göstermektedir. Yatırımcıların teşvik araçlarından sağlayacakları katkıları netleştirmek için bu bölümde teşvik araçlarının kapsamı hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır. Bu amaçla teşvik araçlarının uygulanmasına ilişkin bilgilendirme amaçlı ve varsayımsal örnekler verilmiştir.
Destek Unsurları |
||||
KDV İstisnası |
• |
• |
• |
• |
Gümrük Vergisi Muafiyeti |
• |
• |
• |
• |
Vergi İndirimi |
– |
• |
• |
• |
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği |
– |
• |
• |
• |
Gelir Vergisi Stopajı Desteği* |
• |
• |
• |
• |
Sigorta Primi Desteği* |
– |
• |
• |
• |
Faiz Desteği** |
– |
• |
– |
• |
Yatırım Yeri Tahsisi |
– |
• |
• |
• |
KDV İadesi*** |
– |
– |
– |
• |
* Yatırımın 6. Bölgede gerçekleştirilmesi halinde sağlanır
** Bölgesel teşvik uygulamalarında, yatırımın 3., 4., 5. veya 6 . bölgelerde gerçekleştirilmesi halinde sağlanır.
*** 500 Milyon TL üzerindeki stratejik yatırımlara sağlanır.
Yatırım Teşvik Sisteminde Bölgeler
Teşvik Sistemi Bölgeleri – Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
KDV İstisnası
KDV İstisnası, teşvik edilen yatırım kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesidir. KDV Kanunununda belirtilen özel haller dışında, Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında temin edilen yatırım malı makine ve teçhizat için belirlenen KDV oranı % 18’dir. Katma Değer Vergisi’ni mahsup edebilen firmalar için desteğin net katkısı, KDV mahsup edilene kadarki finans kolaylığı kadardır.
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Gümrük Vergisi Muafiyeti, teşvik edilen yatırım kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için ithalat rejimi kararında belirtilen gümrük vergisinin ödenmemesidir. Fasıllar bazında Gümrük Vergi Oranları “İthalat Rejimi Kararı” eki listelerinde belirtilmektedir. Burada, İthalat Rejimi Kararı’nda öngörülen Gümrük Vergisi Oranı ülkelere göre farklılık göstermekte olup, ortalama olarak %2 oranı kabul edilebilir.
Vergi İndirimi
Vergi İndirimi; yatırımcı tarafından ödenecek gelir veya kurumlar vergisinin, yatırımın niteliğine göre projenin tabi olacağı yatırım teşvik uygulamasının sağladığı indirimli vergi oranından ödenmesi yoluyla yine bu uygulamanın sağladığı ve yapılan sabit yatırım tutarının belirli bir yüzdesine tekabül eden yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirim hakkından yararlanılmasıdır. Yatırıma katkı oranı, yapılan sabit yatırımın vergi indirimine tabi tutulacak oranını, Vergi İndirimi ise bu Yatırıma Katkı Oranına ulaşılıncaya kadar indirilecek Gelir veya Kurumlar Vergisi oranını ifade eder.
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği, Bölgesel, Büyük Ölçekli ve Stratejik Yatırımlarda belge konusu yatırımla sağlanan ilave istihdam için yatırımcı tarafından ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının belirli bir süre için Bakanlık tarafından karşılanmasıdır. Bu destekten faydalanabilmek için projenin tamamlanmış olması ve tamamlama vizesinin yapılması gerekmektedir.
Ayrıca destek için toplam yatırım tutarının belirli bir oranına tekabül eden tavanlar belirlenmiştir. Bölgesel Yatırımlar için; birinci bölgede %10, ikinci bölgede %15, üçüncü bölgede %20, dördüncü bölgede %25 ve beşinci bölgede %35; Büyük Ölçekli Yatırımlar için birinci bölgede %3, ikinci bölgede %5, üçüncü bölgede %8, dördüncü bölgede %10 ve beşinci bölgede ise %11; Stratejik yatırımlar için ise birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci bölgeler için %15 tavan olarak belirlenmiştir. Altıncı bölge için ise herhangi bir tavan bulunmamaktadır.
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği ile işletme döneminde iş gücü maliyetlerinin azaltılması amaçlanmaktadır. Örneğin 6. Bölgede yapılacak yatırımlar için destek süresi 10 yıl (OSB’de 12 yıl) olduğundan, yaratılan her bir ilave istihdam için 120 ay (OSB’de 144 ay) boyunca asgari ücretin Sigorta Primi İşveren Hissesine tekabül eden bölümü Bakanlık tarafından karşılanacaktır. (Burada söz konusu süreler ay ölçeğindedir.)
Faiz Desteği
Faiz Desteği, bölgesel teşvik uygulamaları (üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı bölgeler) ve stratejik yatırımlar ile AR-GE ve çevre yatırımları kapsamında desteklerden yararlanacak yatırımlar için teşvik belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli yatırım kredileri için sağlanan bir finansman desteğidir. Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belli bir kısmı azami ilk beş yıl için ödenmek kaydıyla Bakanlığımızca karşılanmaktadır. Altıncı bölgede yer alan örnek yatırım projesi için uygulanacak oranlar ve maksimum faiz desteği tutarı aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
Destek Oranı |
Azami Destek Tutarı |
|
TL Cinsi Kredi |
Döviz Cinsi Kredi |
|
7 puan |
2 puan |
900.000 TL |
Sigorta Prim Desteği (İşçi Payı)
Sigorta Prim Desteği, 6. Bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgesi kapsamı yatırımlarla sağlanan ilave istihdam için yatırımcı tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır. Sigorta Prim desteğinden sadece 6. Bölgede gerçekleştirilen Bölgesel, Büyük Ölçekli ve Stratejik yatırımlar yararlanabilmektedir. Sigorta Primi Desteğine ilişkin tutar bakımından herhangi bir üst sınır bulunmamakla birlikte, uygulama süresi 10 yıldır.
Gelir Vergisi Stopajı Desteği
Gelir Vergisi Stopajı Desteği, 6. Bölgede gerçekleştirilecek tüm yatırımlar için düzenlenen teşvik belgesi kapsamı yatırımlarla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken gelir vergisi stopajının terkin edilmesidir. Sadece 6. Bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülür. Gelir Vergisi Stopajı Desteğine ilişkin herhangi bir üst sınır bulunmamakta olup, 10 yıl süreyle uygulanır.
Yatırım Yeri Tahsisi
Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş büyük ölçekli yatırımlar, stratejik yatırımlar ve bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, yatırımın yapılacağı ilde yatırıma uygun arazi-arsa olması halinde ihale yoluyla yatırım yeri tahsis edilebilir.
Taşınmazlar üzerinde gerçekleştirilecek toplam yatırım tutarı, taşınmazın rayiç değerinin tarım,hayvancılık ve eğitim yatırımları için bir, turizm yatırımları için iki, diğer yatırımlar için üç katından az olamamaktadır. Taşınmaza ilişkin yıllık kira bedeli, emlak vergisi değerinin %0,5-2,5 oranında belirlenmekte olup, bu tutar her yıl ÜFE oranında artırılmaktadır.
KDV İadesi
KDV İadesi, sabit yatırım tutarı 500 milyon Türk Lirasının üzerindeki Stratejik Yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamaları için ödenen KDV’nin iade edilmesidir. (Bina-İnşaat harcamaları için belirlenen KDV oranı % 18’dir.)
https://www.invest.gov.tr/tr/investmentguide/sayfalar/incentives-guide.aspx